นายธีรศักดิ์ ศรีมิตรรุ่งโรจน์
สามัญวิศวกร สาขาเครื่องกล (สก.4026)
กลุ่มวิจัยและพัฒนางานวิศวกรรมขนถ่ายวัสดุและโลจิกส์
(Research and Development of Materials Handling and Logistics Engineering Laboratory Center : RD - MHLELC)
ภาควิชาวิศวกรรมขนถ่ายวัสดุและโลจิสติกส์
คณะวิศวกรรมศาสตร์
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
...............................................................................................................................................................
คำนำ
หนังสือเรื่อง การควบคุมฝุ่นในงานขนถ่ายวัสดุปริมาณมวลเล่มนี้ ผู้เขียนได้ทำการเรียบเรียงขึ้นเพื่อเป็นคู่มือสำหรับนักศึกษาในหลักสูตรวิศวกรรมศาสตร์และเทคโนโลยีที่เรียนทางด้านการควบคุมมลพิษทางอากาศ ตลอดจนถึง วิศวกร หัวหน้างาน พนักงานส่วนปฏิบัติงาน และผู้ที่สนใจทั่วไป โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อต้องการให้ทราบถึงหลักการออกแบบ การควบคุม และการเลือกใช้อุปกรณ์กำจัดฝุ่นที่เหมาะสม ตลอดจนถึงแนวทางการแก้ปัญหาระบบกำจัดฝุ่นเบื้องต้น โดยมุ่งเน้นไปที่อุตสาหกรรมการขนถ่ายวัสดุปริมาณมวลและวัสดุเม็ด (Bulk & Granular Materials) อาทิเช่น โรงงานผลิตปูนซีเมนต์ โรงงานผลิตแป้งและน้ำตาล เป็นต้น สำหรับเนื้อหาของหนังสือเล่มนี้ประกอบไปด้วยเนื้อหาทั้งสิ้น 13 บท ด้วยกัน ผู้เขียนได้เขียนให้มีความต่อเนื่องกันไปในแต่ละบท เพื่อง่ายต่อการทำความเข้าใจไปเป็นลำดับๆ ซึ่งมีเนื้อหาดังต่อไปนี้
บทที่ 1 เป็นการกล่าวถึงภาพรวมของฝุ่นและแนวทางการควบคุม ซึ่งได้ให้รายละเอียดถึงที่มาที่ไปว่าฝุ่นเกิดขึ้นได้อย่างไร แบ่งเป็นกี่ชนิด และเราจะทำการควบคุมมันได้อย่างไร
บทที่ 2 กล่าวถึงแนวคิดพื้นฐานของก๊าซเนื่องจากผู้อ่านจำเป็นต้องใช้ความรู้พื้นฐานของวิชาเทอร์โมไดนามิกส์ พลศาสตร์ของไหล ตลอดจนถึงเรื่องการถ่ายเทความร้อนเบื้องต้น เพื่อเป็นพื้นฐานสำหรับการออกแบบในบทต่อๆไป
บทที่ 3 กล่าวถึงการเคลื่อนที่ของอนุภาคที่ลอยอยู่ในอากาศว่ามีพฤติกรรมทางกายภาพอย่างไร ตลอดจนถึงปัจจัยของตัวแปรต่างๆที่ผลต่อลักษณะการดักจับอนุภาคฝุ่น
บทที่ 4 กล่าวถึงรูปแบบการป้องกันฝุ่นของอุปกรณ์ขนถ่ายวัสดุชนิดต่างๆ ซึ่งได้ให้ข้อเสนอแนะและแนวทางป้องกันฝุ่นเอาไว้ว่าในอุปกรณ์ขนถ่ายวัสดุแต่ละชนิดนั้นควรที่จะทำการป้องกันฝุ่นในด้วยวิธีการใด
บทที่ 5 แนะนำถึงระบบควบคุมฝุ่นในแต่ละประเภทว่าเหมาะสมกับงานในลักษณะใด และเราจะเลือกระบบไหนมาใช้ให้เหมาะสมกับลักษณะงาน โดยให้เนื้อหาเป็นภาพกว้างๆเอาไว้
บทที่ 6 จะได้ให้ข้อมูลในเรื่องของการดักจับและการควบคุมฝุ่น โดยเนื้อหาในบทนี้จะเริ่มให้ข้อมูลข้อดี ข้อเสีย ของอุปกรณ์ดักจับฝุ่นแต่ละชนิด แต่ละประเภทว่าเป็นอย่างไร
บทที่ 7 กล่าวถึงหลักการประเมินมูลค่าของระบบควบคุมฝุ่น ซึ่งจะให้หลักการและขั้นตอนของการประเมินราคาว่ามีหลักการระเมินเบื้องต้นเป็นอย่างไร
บทที่ 8 ถึง 10 นั้น เป็นเนื้อหาการออกแบบอุปกรณ์ดักจับฝุ่นที่นิยมใช้ในงานขนถ่ายวัสดุปริมาณมวล อันได้แก่ ห้องตกอนุภาค ไซโคลน และเวนทูรีสครับเบอร์
บทที่ 11 กล่าวถึงการควบคุมปริมาณฝุ่นจากสิ่งแวดล้อม โดยให้แนวทางสำหรับการประเมินตรวจสอบฝุ่นในเบื้องต้นเอาไว้
บทที่ 12 กล่าวถึงการเก็บตัวอย่างฝุ่นในบริเวณที่ทำงาน เป็นการให้ข้อมูลถึงเครื่องมือที่ใช้ วิธีการตรวจสอบและแนวทางการตรวจสอบฝุ่นว่าควรดำเนินการอย่างไร
บทที่ 13 กล่าวถึงแนวทางการทดสอบระบบควบคุมฝุ่น แสดงถึงหลักการและวิธีการทดสอบระบบกำจัดฝุ่น
ในการเรียบเรียงหนังสือเล่มนี้ ผู้เขียนได้ทำการศึกษาและค้นคว้าข้อมูลจากหลายแหล่งด้วยกัน ประกอบด้วย ตำราจากต่างประเทศหลายๆเล่ม เอกสารทางวิชาการ บทความวิจัยต่างๆทั้งจากในประเทศและต่างประเทศ ตลอดจนถึงข้อมูลจากบริษัทผู้ผลิตชิ้นส่วนอุปกรณ์กำจัดฝุ่นหลายๆบริษัท และประสบการณ์การทำงานในด้านนี้ของตัวผู้เขียนเอง โดยส่วนตัวแล้วผู้เขียนมีความเห็นว่าหนังสือเล่มนี้มีเนื้อหาสาระครอบคลุมและเพียงพอต่อการทำความเข้าใจระบบกำจัดฝุ่นได้ในระดับที่เพียงพอต่อการทำความเข้าใจหลักการพื้นฐานในการเลือกใช้ การประยุกต์ และการออกแบบระบบ แต่อาจยังไม่ครอบคลุมในรายละเอียดของการออกแบบทั้งหมดได้ เนื่องจากในความเป็นจริงแล้วแนวทางการออกแบบที่ดีที่สุด เหมาะสมที่สุดนั้น ผู้ออกแบบจำเป็นต้องใช้เวลาเพื่อสั่งสมประสบการณ์ที่มากเพียงพอจึงจะมีความรู้ความเข้าใจในเรื่องนั้นๆได้อย่างลึกซึ้ง
อนึ่งแนวทางในการพัฒนาองค์ความรู้ไม่ว่าเรื่องใดก็ตาม สุดท้ายแล้วการแลกเปลี่ยนความรู้ ข้อมูลและประสบการณ์ระหว่างกันจะช่วยให้การพัฒนางานในเรื่องนั้นๆก้าวต่อไปได้อย่างรวดเร็วและยั่งยืน ซึ่งผู้เขียนมีความยินดีและพร้อมที่จะรับฟังทั้งข้อเสนอแนะ คำติ และคำชมจากทุกๆท่านเพื่อใช้เป็นข้อมูลในการพัฒนาหนังสือเล่มนี้ให้มีความสมบูรณ์มากยิ่งๆขึ้นไป
สุดท้ายนี้ผู้เขียนใคร่ขอขอบพระคุณมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือที่ได้ประสิทธิ์ประสาทวิชาให้แก่ผู้เขียน ตลอดจนถึงครูบาอาจารย์ทุกท่านทั้งในอดีตจนถึงปัจจุบันที่ได้ให้ความกรุณาทุ่มเทแรงกายและแรงใจในการมอบอริยทรัพย์ คือ ความรู้ในศาสตร์ด้านต่างๆให้กับผู้เขียน คุณพชร จุ้ยพลอย ที่ช่วยวาดรูปประกอบ คุณปรเมธ อึงบวรตระกูล ที่ช่วยตรวจทานคำถูกผิด อาจารย์พันคำ ศรีอุทัย และเพื่อนเทคโนโลยีขนถ่ายวัสดุ ที่ให้ข้อมูลบางส่วนสำหรับการเรียบเรียงหนังสือเล่มนี้ และที่สำคัญเหนือสิ่งอื่นใด ผู้เขียนขอขอบพระคุณบิดาและมารดา ที่คอยสนับสนุน และส่งเสริมการศึกษาแก่ผู้เขียนอย่างเต็มความสามารถ ตลอดจนพี่ที่น่ารักทุกคนในครอบครัวศรีมิตรรุ่งโรจน์ที่ได้มอบความอบอุ่น ความเข้าใจ ให้กับผู้เขียนมาอย่างต่อเนื่อง นับตั้งแต่หนังสือเล่มนี้ยังคงเป็นเพียงนามธรรมจนถึง ณ บัดนี้ได้กลับกลายมาเป็นรูปธรรมที่จับต้องได้
ธีรศักดิ์ ศรีมิตรรุ่งโรจน์
ภาควิชาวิศวกรรมขนถ่ายวัสดุ คณะวิศวกรรมศาสตร์
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
1 พฤศจิกายน 2556
............................................................................................................................................................
สนใจหนังสือติดต่อได้ที่ E-Mail : theerasak.s@eng.kmutnb.ac.th, theerasaks@kmutnb.ac.th
